🌐 دستورالعمل نحو تشویق گزارشگران فرار مالیاتی موضوع ماده ۳۷ ایین نامه ۲۱۹ ق.م.م
وزارت امور اقتصادی و دارایی
سازمان امور مالیاتی کشور
دفتر فنی و ریسک کل
جهت تولید با مشارکت مردم
بسمه تعالی
بخشنامه
شماره: ۲۰۰/۱۴۰/۶۷
تاریخ: ۱۴۰۳/۰۱/۰۷
پیوست: —
ماده (۲۱۹) قانون مالیات‌های مستقیم
۱۴۰۳/۳
س
مخاطبان: ادارات کل امور مالیاتی
موضوع: دستورالعمل نحوه تهیه گزارشگران فرار مالیاتی موضوع ماده (۳۷) اصلاحیه آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۱۹) قانون مالیات‌های مستقیم
در اجرای مقررات ماده (۲۱۹) آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۱۹) قانون مالیات‌های مستقیم، و به منظور استفاده از توان نظارتی مردمی برای کشف و کاهش فرار مالیاتی و ایجاد انگیزه در اشخاص به منظور ارائه اطلاعات کتمان درآمد فعالان اقتصادی، دستورالعمل موضوع ماده (۳۷) آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۱۹) قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص نحوه تعیین گزارشگران فرار مالیاتی، به شرح زیر ابلاغ می‌گردد:
فصل اول – تعاریف
ماده ۱- تعاریف عبارتند از منظر این دستورالعمل:
الف. سامانه: سامانه گزارش‌های مردمی فرار مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور (صورت زنبی)،
سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.
ب. مرکز: مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان.
ج. واحد اجرا: واحدهای اجرایی بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی مستقر در ادارات کل امور مالیاتی موضوع آیین‌نامه اجرایی تبصره (۴) ماده (۱۸۱) قانون مالیات‌های مستقیم.
د. گزارشگر: کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که در سامانه نسبت به ارائه گزارش فرار مالیاتی اقدام نمایند.
هـ. گروه احراز شایستگی گزارشگر: کارگروهی که در ادارات کل امور مالیاتی به ریاست مدیر کل امور مالیاتی و با عضویت رئیس امور بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی، رئیس امور حقوقی، رئیس واحد اجرایی و دبیر/ مسئول اداره کل ذیربط به همراه رئیس امور مالیاتی مربوطه تشکیل می‌شود. کارگروه با حضور حداقل سه نفر از اعضا رسمیت خواهد داشت.
و. کارگروه شناسایی گزارشگران: کارگروهی تشکیل شده در سازمان که اعضای آن عبارت است از: رئیس مرکز؛
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان، دادستان انتظامی مالیاتی و مدیران کل دفاتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی و حراست سازمان، که ریاست آن بر عهده رئیس مرکز می‌باشد.
فصل دوم – دریافت گزارش‌های فرار مالیاتی
ماده ۲ – گزارشگران، گزارش‌های مرتبط با فرار مالیاتی را در سامانه ثبت نموده و کد رهگیری گزارش را دریافت می‌نمایند.
تبصره ۱: هرگونه اطلاع‌رسانی به گزارشگر از نتیجه اقدامات انجام‌شده فقط از طریق کد رهگیری در سامانه انجام می‌شود.
تبصره ۲: در زمان ثبت، سیستم ثبت اطلاعات هویتی گزارشگر اعم از شماره تلفن همراه (احراز شده از طریق اپراتور)، شماره شبای بانکی (احراز شده از طریق سامانه شبا) در سامانه می‌باشد.
تبصره ۳: چنانچه یک گزارش فرار مالیاتی توسط دو یا چند گزارشگر در سامانه ثبت شده باشد، ملاک پرداخت پاداش، اولین گزارش ثبت شده است مگر اینکه گزارش‌های بعدی در فرآیند رسیدگی و شناسایی مالیات موثر باشند که در این صورت نحوه پرداخت پاداش توسط کارگروه احراز تخصصی پاداش مشخص می‌گردد.
تبصره ۴: سایر گزارش‌های فرار مالیاتی که از طرق مختلف به سازمان واصل می‌شود توسط دبیرخانه تعیین‌شده در سامانه ثبت شود.
فصل سوم – بررسی و رسیدگی گزارش‌های فرار مالیاتی
ماده ۳ – واحدهای اجرایی این وظیفه را دارند حداکثر ظرف مدت ۲۰ روز پس از ثبت هر گزارش در سامانه، نتایج بررسی اولیه را در قالب کاربرگ در سامانه درج نمایند.
ماده ۴ – در صورت تأیید گزارش فرار مالیاتی و احراز وجود پرونده مالیاتی برای شخص مورد گزارش، تشکیل پرونده مالیاتی حداکثر ۱۰ روز کاری پس از پایان بازه زمانی موضوع ماده (۳) این دستورالعمل، توسط واحد اجرایی الزامی است.
ماده ۵ – اداره کل امور مالیاتی موظف است در صورت نیاز به بازرسی مالیاتی موضوع ماده (۱۸۱) قانون مالیات‌های مستقیم، ظرف مدت دو ماه از زمان ثبت گزارش در سامانه، نسبت به اجرای بازرسی مالیاتی اقدام و مراتب را در سامانه ثبت نماید.
ماده ۶ – اداره کل امور مالیاتی موظف است، در صورت نیاز به رسیدگی مالیاتی، با رعایت ضوابط مقرر در قانون مالیات‌های مستقیم و سامانه مربوطه، حداکثر ظرف مدت شش ماه از زمان ثبت گزارش در سامانه، اطلاعات واسطه گزارش و تمامی مستندات قابل رسیدگی در منابع مختلف مالیاتی را مورد رسیدگی قرار داده و حسب مورد مالیات متعلق را مطالبه نماید.
ماده ۷ – مرکز در صورت تأیید عدم کفایت بررسی گزارش‌های واصله توسط واحدهای اجرایی، گزارش را برای بررسی مجدد به واحد اجرایی مربوطه صورت رسید در دریافت پاسخ مجدد، در صورت عدم اقناع، موضوع را در شورای مدیران امور مالیاتی ذیربط برای بررسی تکمیلی ارجاع نماید.
همچنین در صورت تکرار این عملکرد در گزارش‌های مقرر شده، پس از بررسی‌های انجام‌شده از سوی مرکز ناظر بر قصور در انجام تکالیف، از سوی دادستانی انتظامی مالیاتی قابل پیگیری خواهد بود.
فصل چهارم – فرآیند پرداخت پاداش
ماده ۸ – واحد اجرایی موظف است ظرف مدت ۱۵ روز پس از پایان هر ماه گزارش‌هایی که در طول ماه به مرحله تشخیص یا مطالبه مالیات و وصول مالیات رسیده است را در قالب فرم تهیه‌شده توسط مرکز به مرکز مربوطه برای طرح در کارگروه احراز تخصصی پاداش ارسال نماید.
ماده ۹ – اداره کل امور مالیاتی مربوطه موظف است حداکثر ظرف سه ماه، یک بار، کارگروه احراز تخصصی پاداش را تشکیل داده و شرایط استحقاق و میزان پرداخت پاداش گزارش‌های ارسالی موضوع ماده (۸) را بررسی و تعیین نماید.
در صورتی که اطلاعات واسطه رسیدگی با مطالب یا مطالب به وصول مالیات و یا لحاظ سایر معیارها از قبیل کامل بودن مستندات ارسال‌شده، عدم وجود اطلاعات ارائه‌شده در بانک‌های اطلاعاتی سازمان، مبلغ پاداش پیشنهادی را با موافقت اکثریت اعضای کارگروه و در قالب فرم تهیه‌شده، به مرکز ارسال نماید.
ماده ۱۰ – مرکز موظف است حداکثر هر دو ماه یک‌بار، کارگروه تعیین گزارشگران را تشکیل داده و پس از بررسی پیشنهادهای دریافتی از کارگروه احراز تخصصی پاداش، نسبت به تعیین مبلغ پاداش اقدام و مراتب را به‌منظور صدور دستور پرداخت، به رئیس کل سازمان اعلام نماید.
تبصره – پاداش از محل درآمدهای اختصاصی سازمان موضوع ماده (۱۷۲) قانون مالیات‌های مستقیم قابل پرداخت می‌باشد.
ماده ۱۱ – اطلاعات ارسالی اشخاصی که به موجب قوانین و مقررات ملزم به ارسال آن اطلاعات به سازمان می‌باشند، مشمول تشویق‌های مندرج در این دستورالعمل نمی‌باشند.
ماده ۱۲ – چنانچه ارسال اطلاعات منجر به شناسایی مؤدیان مالیاتی جدید یا درآمدهای کتمان شده شناسایی و منجر به صدور برگ تشخیص یا مطالبه شود و در مجموع حداکثر تا سقف پنجاه درصد مبلغ مالیات یا تیم درصد مبلغ اصل مالیات تشخیص داده شده و وصول شده در سال گزارش در سامانه انجام پذیرد،
ماده (۸۴) قانون مالیات‌های مستقیم مربوط به سال گزارش در سامانه انجام پذیرد.
ماده ۱۳ – چنانچه واحد رسیدگی به مطالب مالیاتی موضوع گزارش‌های این دستورالعمل منجر به وصول مالیات گردد، میزان پاداش قابل پرداخت حداکثر تا یک درصد مبلغ اصل مالیات وصول شده با احتساب پاداش‌های داده شده موضوع ماده (۱۲) و در مجموع تا سقف مبلغ ۳۵ میلیارد ریال اقدام نماید.
ماده ۱۴ – چنانچه اصل مالیات متعلق، در چند مرحله به جزء وصول درآمدها درخواستی برای پرداخت پاداش با فواصل زمانی بیش از یک‌سال صورت گیرد، ارسال گردد.
ماده ۱۵ – گزارش‌های فرار مالیاتی مرتبط با ماده (۵۴) مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، مشمول شرایط پرداخت پاداش بند (۱۱) تبصره (۸) ماده (۱۶۹) مکرر قانون مالیات‌های مستقیم بوده و مشمول مفاد این دستورالعمل نمی‌باشد.
تبصره ۳ – در صورتی که یک گزارش در سامانه در مراحل سیر تظبیق پرونده مالیاتی منجر به شناسایی فرار مالیاتی و یا جلوگیری از تبدیل مالیات در مراجع دادرسی به دلیل فقدان مدارک ثبت گردد، متناسب با میزان تاثیر گزارش در وصول مالیات، پاداش موضوع این ماده قابل تخصیص به گزارشگر می‌باشد.
ماده ۱۴ – چنانچه اطلاعات با الگوهای فناورانه، نوآورانه توسط شرکت‌های فناوری و دانش‌بنیان مورد تأیید معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری به سازمان ارائه و منجر به شناسایی فرار مالیاتی شده،
حسب مورد پس از بررسی و تأیید کارگروه تشخیص گزارشگران مستحق پاداش بابت فرار مالیاتی شناسایی شده، مشمول پرداخت پاداش حداکثر تا سقف ۵۰ میلیارد ریال می‌باشد. در صورت انعقاد قرارداد در خصوص شناسایی فرار مالیاتی و تعیین مبلغ، پس از انجام مراحل قرارداد، پرداخت پاداش موضوع این ماده نقدی محسوب نخواهد بود.
فصل پنجم – سایر مقررات
ماده ۱۵ – برنامه‌ریزی، مدیریت نظارت و تهیه گزارش‌های عملکرد ادارات کل امور مالیاتی و واحدهای اجرایی در خصوص مفاد این دستورالعمل بر عهده مرکز می‌باشد.
ماده ۱۶ – سازمان فناوری‌های مالیاتی موظف است ضمن تعامل مستمر با مرکز، حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این دستورالعمل زیرساخت لازم در سامانه برای دریافت گزارش‌های بالا، پس از ارزیابی اولیه اطلاعات تکمیلی مرجع مالی، پولی و اعتباری، مالی، معاملاتی، ملکی و سرمایه‌ای برای گزارش‌های مراجع بین‌المللی و واحد اجرایی و همچنین نتیجه رسیدگی تا فرآیند پرداخت پاداش و اتصال به سایر سامانه‌های مورد نیاز را ایجاد و پشتیبانی نماید.
تبصره ۱ – پالایش اولیه گزارش‌ها در سامانه می‌بایست به نحوی باشد که گزارش‌های دارای اطلاعات کم اهمیت یا فاقد بار مالیاتی، به صورت سیستمی انتصاعی شوند.
تبصره ۲ – محرمانگی هویت گزارشگر و اطلاعات ثبت شده در سامانه می‌بایست رعایت شود.
ماده ۱۷ – اطلاعات هویتی و مالی گزارشگر صرفاً برای دفتر حراست و مرکز قابل دسترسی است.
تبصره ۱ – درخواست واحدهای اجرایی برای ارتباط با گزارشگر به منظور اطلاعات تکمیلی، صرفاً از طریق حراست یا مرکز صورت می‌پذیرد.
تبصره ۲ – پرداخت پاداش به گزارشگر باید با حفظ رعایت محرمانگی مشخصات گزارشگر باشد.
ماده ۱۸ – مفاد ماده (۲۳۲) قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص واحدهای اجرایی و رسیدگی‌کنندگان به این گزارش‌ها جاری می‌باشد.
ماده ۱۸ – در راستای حمایت از گزارشگران فرار مالیاتی موضوع این دستورالعمل، مفاد ماده (۱۵) قانون حمایت از گزارشگران فساد مصوب ۱۴۰۲/۰۹/۱۴، حسب تشخیص مرجع قضایی ذی‌صلاح جاری می‌باشد.
تبصره – چنانچه گزارشگر، توسط مرجع مورد گزارش در مراجع قضایی مورد پیگرد قرار گیرد، با درخواست گزارشگر و بررسی و موافقت کارگروه و احراز تخصصی پاداش، مکاتبه با مراجع مذکور، پس از ارسال مستندات مربوطه توسط کارگروه به دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی، توسط آن دفتر با واحدهای حقوقی استانی، مبنی بر تأیید اثرگذار بودن گزارش فرار مالیاتی و تأثیر آن در مراحل رسیدگی و نتایج آن صورت می‌پذیرد.
سید محمدهادی سبحانیان
(امضاء)
بخشنامه‌های نسخ‌شده/ یا جایگزین‌شده با این بخشنامه:
بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۷/۱۲۳ مورخ ۱۳۹۷/۰۷/۰۸ و شماره ۲۰۰/۹۹/۲۷ مورخ ۱۳۹۹/۰۲/۳۰
گروه‌گان وزارت:
معاون محترم توسعه مدیریت و منابع وزارت متبوع برای اطلاع
رئیس محترم مرکز نوسازی و تحول اداری برای اطلاع
معاون محترم حقوقی و مجلس برای اطلاع
معاون محترم امور مالی و خزانهداری کل کشور برای اطلاع
ریاست محترم سازمان برای اطلاع
رئیس کل محترم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای اطلاع
مدیر روابط عمومی و تشریفات برای اطلاع
دفتر روابط عمومی و تشریفات برای اطلاع
